Με αφορμή την ημερίδα με θέμα «Σε κρίση» που διοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία της Νέας Λακανικής Σχολής (ΕΕ-ΝΛΣ) και την Ελληνική Εταιρεία για την Προαγωγή της Ψυχιατρικής και των Συναφών Επιστημών, το Σάββατο 28 Μαρτίου στο «Από Μηχανής Θέατρο» πραγματοποιήθηκαν δύο παραστάσεις χορού, της ομάδας Carnation και του Κώστα Τσιούκα. Και οι δυο performances, αν και πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, λειτούργησαν εξίσου ψυχοθεραπευτικά και προσέφεραν μια ενδοσκοπική ματιά στον πολύπλευρο εαυτό διαρρηγνύοντας τους καθιερωμένους τρόπους θέασης του φύλου, των αισθήσεων και του σώματος.
Η ομάδα χορού Carnation αποτελείται από την Ηρώ Αποστολλέλη και την Αγνή Παπαδέλη Ρωσσέτου και είναι γνωστή για τον ιδιαίτερο τρόπο που μεταχειρίζεται και εικονοποιεί τον ήχο από προηγούμενα έργα της όπως το Actual Wording(2013). Φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών ανυπομονούμε να δούμε και την καινούργια δουλειά της Αγνής (Blossom) η οποία πρωταγωνιστεί και στο εν λόγω έργο. Το Indirect Speech παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2014 στα πλαίσια του 13ου Φεστιβάλ Ελλήνων χορογράφων και αποτελεί εξέλιξη της ερευνητικής αναζήτησης των δυο δημιουργών για τη σχέση ήχου και κίνησης. Χρησιμοποιούν αυτή τη φορά σαν ηχητικό πυλώνα και παραγωγό μουσικής ένα πρωτότυπο σαμπανί φόρεμα που προκαλεί ήχους και ηχοτοπία – μια δημιουργία από διαφορετικά υλικά της Ηρώς Βαγιώτη και της Ελίνας Πούλου – στο οποίο έχει τοποθετηθεί ειδικός μηχανισμός έτσι ώστε να προσλαμβάνουμε κάθε ηχητικό ερέθισμα σε οποιαδήποτε κίνηση της εκφραστικής περφόρμερ, Αγνής Παπαδέλη Ρωσσέτου.
Η Παπαδέλη Ρωσσέτου σε απόλυτη σιωπή εισέρχεται αρχικά στη σκηνή με αργούς βηματισμούς φορώντας ακουστικά και το εντυπωσιακό φόρεμα, με ένα πληθωρικό φουρό που θυμίζει στολή μπαλαρίνας. Ακούει τη δική της μουσική, χωρίς εμείς να αντιλαμβανόμαστε τους ρυθμούς στους οποίους εκείνη συντονίζεται. Αυτοσχεδιάζει αφηρημένες χορογραφίες αποτελούμενες από γεωμετρικές κινήσεις, στατικές στηρίξεις, παύσεις, εκρήξεις, ταλαντώσεις και μετακινήσεις σπονδύλων. Σε κάθε κίνησή της αντιστοιχεί και ένας διαφορετικός ήχος από το φόρεμα, καθώς δημιουργείται ένα ιδιαίτερο ηχητικό και οπτικοακουστικό περιβάλλον από τα «σκρατσαρίσματα» του φουστανιού επάνω στο σώμα της περφόρμερ.
Οι κινήσεις της, σε συνδυασμό με τους ήχους από το φουστάνι, κάνουν τους μύες της να μοιάζουν σαν να ξεκολλούν, ενώ το σώμα νοερά εξαφανίζεται δίνοντας τα ηνία στον ήχο, χωρίς παράλληλα να μπορεί να διακρίνει κανείς πιο είναι το πιο ηχηρό, ζωντανό υλικό: Το σώμα και η κίνηση ή το ίδιο το φόρεμα; Καθώς οι κινήσεις γίνονται ολοένα και πιο αλλόκοτες, η εκφραστικότητα του προσώπου της ενισχύει αυτή την παράξενη ηχητική και χορευτική επιτέλεση. Με την χρήση αυτής της τεχνοτροπίας ο στόχος του Indirect Speech είναι να διεισδύσει στην διαφορετική βαρύτητα των αισθήσεων που διακατέχει την ανθρώπινη αντίληψη, να τονίσει την συνύπαρξη υλικών, σώματος και κίνησης και να μπερδέψει την οντολογία τους, να επεκτείνει τα όρια της ακουστικής-αισθητηριακής εμπειρίας, να αποδομήσει τη σχέση ήχου, μουσικής και εικόνας, αλλά κυρίως να αναδείξει τον ήχο ως τη συνδετική ποιότητα των φυσικών παραμέτρων της κίνησης και του σώματος. Σε έναν αφαιρετικό επίλογο η περφόρμερ βγάζει τα ακουστικά και χορεύει ένα funk κομμάτι που μιλά για το scratching (Wofly Funk Project) κινώντας όρθια τα χέρια της σε ρυθμικούς κύκλους.
Η βραδιά έκλεισε ωστόσο λιγότερο εικαστικά και περισσότερο κωμικά και ψυχοθεραπευτικά. Ο Κώστας Τσιούκας είναι γνωστός στο ευρύ κοινό για τις σουρεαλιστικές του performances και εμφανίσεις, τη συνεργασία του με τον Κωνσταντίνο Μίχο και τη στενή επαφή του με το contact improvisation. Εδώ μας παρουσιάζει μια έξτρα ψυχαναλυτικήperformance με πολλά γκροτέσκα στοιχεία. Πολύ πριν ξεκινήσει η παράσταση – προκειμένου να καλύψει την αργοπορία της για τεχνικούς λόγους – ανοίγει άνετους διαλόγους με το κοινό για την προσωπική του σχέση με την ψυχανάλυση και αναφέρεται στις ερωτικές σχέσεις του Vaslav Nijinsky συγκρίνοντάς τες με την δική του «κακή» ερωτική-ψυχολογική κατάσταση.
Η παράσταση επιτέλους ξεκινά με μια φολκλόρ σκηνή όπου ο Τσιούκας κυλιέται στο πάτωμα ακολουθώντας μαγεμένος την συμπρωταγωνίστριά του στους ήχους μιας φλογέρας, ενώ μετέπειτα στήνουν μαζί ένα παιχνίδι από ανταλλαγές στερεοτυπικών εικόνων που αντιστοιχούν στο ανδρικό και γυναικείο φύλο, χορεύουν και τραγουδούν ασταμάτητα σεR.N.B μουσική, πατώντας ο ένας στις ατάκες του άλλου, μπερδεύοντας το κοινό με τις θηλυκότητες και αρσενικότητες τους, χρησιμοποιώντας απροκάλυπτες φαλλοκρατικές, σεξουαλικές εκφράσεις όπως «Ι am a cock», «Suck me if you can». Ο Τσιούκας επιδίδεται σε σουρεαλιστικά θηλυπρεπή waacking, ξέφρενους χορούς σε RNB ρυθμούς και σε ποπ αγγλόφωνα τραγουδάκια, ενώ η συμπρωταγωνίστριά του, μια νέο-γοτθική φιγούρα, εκφράζει μια ανεξέλεγκτη, αγριωπή αρρενωπότητα. Βρίσκεται μεταξύ απόγνωσης και επιθετικότητας, αναζητώντας μια αγάπη που δεν υπάρχει πουθενά. I love you but my love isn’t there, σχεδόνουρλιάζει. Μετά από τους εκτονωτικούς χορούς και τις έντονες λεκτικές εκφορές, ο Τσιούκας δεν φαίνεται να ικανοποιείται επ’ουδενί και ψάχνει να βρει έναν άλλον τρόπο να θεραπευτεί. Όπως λέει κάνοντάς μας να ξεκαρδιστούμε στα γέλια «Ωραία εκτονωθήκαμε, τραγουδήσαμε, χορέψαμε και τώρα τι;». Το χιούμορ εναλλάσσεται με την απόγνωση και καθώς ο τρίτος performer, ένας άντρας μποξέρ, εμφανίζεται στη σκηνή και μετά από την συνύπαρξη των τριών, η «αντρογυναίκα» απορρίπτει ανοιχτά τον μποξέρ και πέφτει στην αγκαλιά του Τσιούκα, αγκαλιάζοντας μαζί με αυτόν και την κατατρεγμένη-ενοχική θηλυκότητα. Το αίσθημα μιας θεραπευτικής εξιλέωσης και απενοχοποίησης της θηλυκής υπόστασης του εαυτού μεταφέρεται μοιραία και σε εμάς.


Ναταλία Κουτσούγερα (Dancetheater.gr)

Οι παραστάσεις IndirectSpeech (ομάδα Carnation) και BlackWidow’sSaturday (Κώστας Τσιούκας) παρουσιάστηκαν στις 28 Μαρτίου 2015 στο «Από Μηχανής Θέατρο».

Πηγή

 

Το Actual Wording ήταν στο σύνολο της μια ενδιαφέρουσα αυτοσχεδιαστική χορευτική παράσταση που έλαβε χώρα στο Πολιτιστικό κέντρο «Ακαδημεία» στις 16 Ιανουαρίου, μια έξυπνη χορογραφική σύλληψη και ερμηνεία δυο, πολλά υποσχόμενων, χορευτριών: της Ηρώς Αποστολλέλη και της Αγνής Παπαδέλη-Ρωσσέτου. Οι δυο καλλιτέχνιδες κατάφεραν να μας κρατήσουν το ενδιαφέρον παρά την ρυθμική τετραγωνισμένη επαναληπτικότητα και την, σχεδόν ρομποτική, εργαλειακή κινησιολογία που χρησιμοποίησαν παρασύροντας μας μέσα από τις γεωμετρικές και συνάμα διακοπτόμενες κινήσεις τους, στα αφαιρετικά σχήματα των σωμάτων τους και στην μεταξύ τους συνύπαρξη.

 

Με προφανείς επιρροές από τον βελγικό σύγχρονο χορό (αποτέλεσμα της διαμονής και μαθητείας τους στις Βρυξέλλες) και την Anne Teresa De Keersmaeker – χορογράφος που στο Rosas Danst Rosas τονίζει μέσα από την επαναληπτικότητα και με σημειολογική ακρίβεια τα διάκενα, τις ασυνέχειες και τις εξόδους από τη ροή της κίνησης – παρακολουθήσαμε μια παράσταση όπου το σώμα τροποποιείται και διαχωρίζεται από την φυσικότητα του. Κατά κάποιον τρόπο θα έλεγε κανείς, ότι το φυσικό σώμα και η ροή του εξαφανίζονται από τη σκηνή και δίνουν τη θέση τους σε ένα σώμα-εργαλείο, ένα σώμα-μηχανή, ή ακόμα και σε ένα σώμα-πυξίδα, χωρίς παραδόξως, να αποστερείται διόλου τα συναισθηματικά του στοιχεία. Σε αυτό το σώμα η ασυνέχεια και η ασυμμετρία ανταγωνίζονται με την γραμμικότητα και την συμμετρία, ενώ στο στιλ της κίνησης η ομοιομορφία και ο κομφορμισμός διαγωνίζονται με την ανομοιοτυπία και την ετερομορφία. Η ιδιότυπη κινησιολογία ενισχύθηκε και από την κεντρική ιδέα της παράστασης: την ρήξη της παραδοσιακής αλληλουχίας ήχου και κίνησης. Και έτσι, ενώ οι δυο performer αυτοσχεδίαζαν φορώντας ακουστικά λαμβάνοντας ένα κοινό ηχητικό σήμα, εμείς οι θεατές τις παρακολουθούσαμε να χορεύουν στην απόλυτη σιγή, ή με κάποια μουσικά διαλλείματα. Η απουσία του ήχου, εκτός από την αρχική αμηχανία, που προέκυπτε από την ξενότητα μιας τέτοιας συνθήκης σε σχέση με το χορό, μας δημιουργούσε και διαρκή ερωτήματα για τη φύση της κίνησης, την αιτία πρόκλησης της και τον στόχο της πορείας των δυο ερμηνευτριών, ο οποίος έμενε διαρκώς ανοικτός στην ανάγνωση.

 

Η παράσταση ξεκίνησε με ένα ιδιόμορφο μηχανιστικό ταγκό, συνεχίστηκε με ένα εντυπωσιακό, σε κινησιολογική πρωτοτυπία, γραμμική ισορροπία και θεατρική παρουσία, σόλο της Αγνής Παπαδέλη-Ρωσσέτου, και την μετέπειτα εμφάνιση της Ηρώς Αποστολλέλη που ενσωμάτωσε περίτεχνα, χτυπώντας κάθε ηχητικό κύμα, μαζί με την Παπαδέλη τους ζωντανούς διαλόγους και το ηχητικό περιβάλλον της ταινίας «Ο Θυρωρός της Νύχτας». Εδώ το σώμα εκτός από μηχανή ή αντικείμενο μετατράπηκε σε λόγο και εικόνα. Ο συντονισμός μεταξύ των δυο, ιδιαίτερα στο πλησίασμα τους, έμοιαζε με πάζλ άναρχων κινήσεων προβάλλοντας τον συγχρονισμό και την συνύπαρξη, δίπλα στην μοναχικότητα και την ατομικότητα. Η αλληλοδιαδοχή των σωμάτων τους, που ίσως να ήταν και το πιο δύσκολο κομμάτι υλοποίησης, ήταν αρκετά καλά δουλεμένη, χωρίς να εξυπηρετεί κάποιον ξεκάθαρο σκοπό, κάτι που αποτελεί μέρος του στόχου της χορογραφίας. Σε κάποιες στιγμές μας έλειψε όμως μια περισσότερη εκφραστικότητα στα πρόσωπα, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της επαφής τους. Η επιλεκτική χρήση της εκφραστικότητας θα συνέτεινε στην συναισθηματική επένδυση του έργου και στην αρμονική διαφοροποίηση των φάσεων του, χωρίς να μας αποσπάσει από την εστίαση στην, αποστειρωμένη από επιθυμία, κίνηση και στην μηχανιστική διάσταση της που ήθελαν να τονίσουν οι δυο χορεύτριες-χορογράφοι. Κάποια από τα πιο όμορφα σημεία της παράστασης ήταν και οι στατικοί αφηρημένοι σχηματισμοί των σωμάτων και η αντανάκλαση των σκιών τους στον τοίχο.

 

Αν και τα κεντρικά σημεία του έργου στέφθηκαν με επιτυχία, το κλείσιμο της παράστασης θα μπορούσε να μας είχε κρατήσει σε μεγαλύτερη εγρήγορση. Οι δυο χορεύτριες χάθηκαν στον ατομικό τους αυτοσχεδιασμό, απομακρύνθηκαν αρκετά η μια από τον συνειρμό της άλλης, με αποτέλεσμα να αποσυντονιστούμε από την αρμονία της δυαδικής κίνησης και να ξεφύγουμε από το κέντρο μιας δυνητικής ιδέας που ήταν στα πρόθυρα σχηματοποίησης, ενώ η σχέση μεταξύ τους έγινε αιφνιδιαστικά πιο απόμακρη. Δεδομένου αυτού, αν και επρόκειτο για μια παράσταση που εστίασε περισσότερο στην κίνηση και στην επαναστατικοποίηση της, ένα πιο δομημένο εννοιολογικό χτίσιμο, ιδιαίτερα προς το τέλος, θα την είχε βοηθήσει περισσότερο. Ωστόσο, τα ζεστά (και διόλου μηχανιστικά) χαμόγελα των performer και η αιτιολογημένη συγκίνηση τους, μας αποκάλυψαν δυο σεμνά,  λαμπερά νεαρά πρόσωπα ανοιχτά στο πνεύμα της εποικοδομητικής κριτικής, προμηνύοντας επομένως την θετική μελλοντική τους εξέλιξη.

Το “Actual Wording” παρουσιάστηκε στις 16 Ιανουαρίου 2013 στο Πολιτιστικό Κέντρο «Ακαδημεία» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Millennium After

Πηγή: http://www.dancetheater.gr/forum-xorou/view-postlist/forum-21--/topic-132-actual-wording---carnation.html